راهنمای فیلتر دوربین

به عنوان کسی که به تازگی با حرفه عکاسی آشنا شده یا به این رشته علاقه‌مند است، به احتمال زیاد تاکنون انواع فیلتر عکاسی را دیده‌ یا حتی از آن استفاده کرده‌اید. عکاسان از فیلترهای لنز به دلایل گوناگونی بهره می‌برند، اما مهم‌ترین و متداول‌ترین دلیل استفاده از آن‌ها، جهت مدیریت شرایط دشوار نورپردازی هنگام عکسبرداری است. استفاده از فیلتر لنز در به حداقل رساندن روشنایی زننده( Glare) و سطح بازتاب نور، نقش موثری ایفا می‌کند و به تقویت رنگ‌ها، کاهش نور ورودی به لنز و برخی موارد دیگر کمک می‌نماید. هر فیلتر لنز یک کاربرد خاص و منحصر به فرد دارد؛ زیرا هر فیلتر برای اساس یک اثر و کارکرد خاص طراحی شده است که این امر می‌تواند به بهبود کیفیت و تقویت ظاهر نهایی تصویر کمک کند. چنانچه هیچگونه آشنایی با انواع فیلتر عکاسی نداشته و تمایل دارید تا اطلاعات بیشتری در این رابطه کسب نمایید، توجه شما را به راهنمای خرید فیلتر عکاسی جلب می‌کنیم:

.

نکات مهم درباره انتخاب فیلترها

ـ اندازه فیلترها باید متناسب با دهانه لنز دوربین انتخاب شود. اگر دهانه فیلتر از دهانه لنز دوربین بزرگ تر باشد می توان با استفاده از تبدیل مناسب آن را کوچک تر کرد و مورد استفاده قرار داد، اما در صورتی که دهانه فیلتر کوچک تر باشد این امکان وجود ندارد. زیرا آن قسمت از سوژه که نورش از دهانه فیلتر عبور نکرده است، درون تصویر نهایی سایه ایجاد می کند.

ـ این فیلترها را با تمامی فیلم ها و دوربین ها می توان مورد استفاده قرار داد و این موضوع به ابعاد و اندازه فیلم مربوط نمی شود.

ـ فیلترها را در دوربین های عکاسی و فیلمبرداری می توان مورد استفاده قرار داد.

در مجموع استفاده از فیلترها بخصوص فیلترهای UV برای محافظت از لنز دوربین نیز بسیار حائز اهمیت است و همچنین فیلترهای ND نیز که از ورود حجم زیادی از نور به درون تصویر جلوگیری می کنند. فیلترهای قطبی نیز به گونه ای هستند که هر عکاسی می تواند به راحتی از آن ها استفاده کند. این فیلترها بسیار ارزان هستند و در عین حال می توانند تفاوت های بسیار زیادی در عکس ها ایجاد کنند.

.

جنس فیلتر های لنز دوربین

فیلترهای شیشه ای:

این نوع فیلترها از شیشه بسیار با کیفیتی ساخته شده اند و بسیار کاربردی هستند. این نوع فیلترها بر روی لنز دوربین نصب می شوند و به طور معمول قطر دهانه آن ها با قطر دهانه لنز دوربین یکسان است که در غیر این صورت عکاس مجبور به استفاده از تبدیل خواهد شد. اگر فیلتر کوچک تر از لنز دوربین باشد امکان استفاده از آن به همراه تبدیل هم وجود نخواهد داشت.

فیلترهای استاتی:

این فیلترها معمولا توسط عکاسان حرفه ای مورد استفاده قرار می گیرند. همچنین این نوع از فیلترها همانند طلق های رنگی هستند و در برخی موارد به صورت شیشه نیز ساخته شده اند و مورد استفاده قرار گرفته اند.

فیلترهای ژلاتینی:

این فیلترها بسیار حرفه ای تر از سایر فیلترها هستند. این نوع فیلترها در مقابل حرارت و افت دما بسیار کم طاقت و شکننده هستند. از این فیلترها معمولاً در تصویربرداری های سینمایی استفاده می شود که بر روی دهانه منبع نور که شامل سافت باکس، چتر و غیره نصب می شوند. این نوع فیلترها به صورت متری در بازار عرضه می شوند و می توان این فیلتر را با متراژها و در سایزهای مورد نیاز تهیه کرد. ابعاد مورد استفاده از این فیلترها به نوع سوژه و نور نیز بسیار بستگی دارد.

.

شیوه نصب فیلتر های لنز

لنزهایی که در ساخت آن ها از شیشه های شفاف و یا نیمه شفاف استفاده شده است، بهتر است از فیلترهای ژلاتینی استفاده کنند که به راحتی در جلوی لنز دوربین قابل نصب هستند. این فیلترها از لنز دوربین حفاظت می کنند و همچنین تغییراتی در خصوصیات نور عبوری اعمال می کنند که باعث می شود تا افکت هایی ویژه و یا رنگ هایی خاص در تصاویر ایجاد شود. این فیلترها در دو نوع وجود دارند. یک از این فیلترها به صورت پیچی و نوع دیگر به صورت کشویی موجود هستند.

فیلترهای پیچی

اینگونه فیلترها به صورت مستقیم به لنز دوربین متصل می‌شوند و با چرخاندان آن بر روی لنز سوار می شوند. هر کدام از این لنزها از قطر خاصی برخودار هستند و در هنگام تهیه این نوع فیلتر، باید فیلتری مناسب با لنز مورد نظر استفاده خود را انتخاب کنید. این نوع فیلترها بسیار مناسب هستند و با استفاده از این نوع فیلتر می توانید به راحتی برای تعویض فیلترهای UV و با پولاریزه اقدام کنید.

فیلترهای کشویی

افرادی که قصد استفاده از این نوع فیلتر را دارند، ابتدا باید یک نگهدارنده فیلتر بر روی لنز مورد نظر خود نصب کنند. در اغلب موارد این نگهدارنده ها به صورت حلقه ای بوده و می توان آن ها را به راحتی تعویض نمود. همچنین این نگهدارنده ها برای استفاده بر روی لنزهایی که قطر متفاوتی نیز دارند، مناسب هستند. نگهدارنده ها اغلب دارای سه یا چهار شیار هستند تا عکاس بتواند فیلترهای بیشتری بر روی آن قرار دهد. این نوع فیلترها را می توانید به راحتی و با سرعت اضافه کرده و یا از آن ها کم کنید. همچنین با استفاده از این نوع فیلترها، می توان فیلترهای بزرگ تر را بر روی لنزهای کوچک تر نیز مورد استفاده قرار داد.

.

انواع فیلترها بر اساس کاربرد

اصلی ترین تفاوت فیلترهای لنز، کاربرد آن هاست. هر کدام از انواع فیلترها، برای منظور خاصی طراحی شده اند و تحت شرایط خاصی مورد استفاده قرار می گیرند. در ادامه قصد داریم انواع فیلترهای لنز را بر اساس نوع و کاربرد به شما معرفی کنیم.

فیلتر UV

این نوع فیلترها که به فیلترهای فرابنفش نیز معروفند، سطحی شفاف دارند و همانگونه که از نام آن مشخص است مانع از عبور نور فرابنفش می شود و استفاده از آن ها سبب می شود حالت مه مانندی که در برخی از عکس هایی که در روز گرفته می شود، از بین برود. برخی از فیلترهای UV از قدرت بسیار خوبی برخوردارند و مانع از ایجاد حاشیه های بنفش درون عکس ها و حالت مه مانند می شوند. حاشیه های بنفش یا Purple Fringing یک شبح بنفش می باشد که ممکن است گاهی بر روی لبه های سوژه ای که روی آن فوکوس نشده است، ظاهر شود. لنزهایی که در عکاسی مورد استفاده قرار می گیرند، بیشتر حساس بوده و ممکن است به راحتی دچار خراشیدگی شوند که همین امر موجب می گردد تا از ارزش آن ها کاسته شود. در این مواقع استفاده از فیلترها می تواند اثرات مخرب ناشی از خراشیدگی را از بین ببرد. این نوع فیلترها عمدتاً برای جلوگیری هاله مه مانندی که بر اثر اشعه UV ممکن است بر روی عکس ایجاد شود، مورد استفاده قرار می گیرند. یکی از محبوب ترین فیلترهای UV، دایره ای شکل هستند. نوع دیگر این فیلترها به صورت مربع شکل است که چندان مورد استفاده قرار نمی گیرد و نوع دایره ای شکل آن از نظر محافظت از لنز دوربین نیز کاربردی  تر است.

فیلتر پولاریزه

این نوع فیلترها که با نام پولارایز یا قطبی نیز شناخته می شوند. این فیلترها در هنگام استفاده مقداری از روشنایی را کم می کنند. برای مثال در هنگام عکسبرداری از آسمان مقداری از روشنایی آن می کاهند تا تضاد میان آسمان و ابرها مشخص شود. همچنین این نوع فیلترها نیز همانند فیلترهای UV مانع از حالت مه مانند می شوند و نوری که از خورشید تابیده می شود را نیز کاهش می دهند. کارکرد عمومی این نوع فیلتر، حذف بازتاب نور درون آب و یا شیشه است. هنگامی که این فیلتر به درستی و در زاویه مناسب قرار بگیرد می تواند از بازتاب نور از پنجره و یا آب ممانعت کند. این نوع فیلتر نیز به دو صورت خطی و دایره ای موجود است.

این گونه فیلترها عمدتا از نوع چرخشی هستند و در هنگام چرخاندن آن ها افکت هایی را بر روی تصاویر از خود به جای می گذارند. به همین منظور پس از نصب پولارایز کننده و انجام قاب بندی مورد نظرتان، باید فیلتر آن را به آرامی بچرخانید تا بتوانید در منظره یاب یا همان حالت Live View تأثیر آن را بر روی کادر مورد نظرتان مشاهده نمایید.

این نوع فیلترها در دو نوع خطی و مدور موجود هستند. به دلیل تداخلی که فیلترهای پولاریزه خطی در حالت فوکوس خودکار و نوردهی خودکار ایجاد می کنند، چندان رایج نیستند. به همین دلیل فیلترهای مدور در میان کاربران از محبوبیت بیشتری برخوردار هستند. اما برای کاربرانی که عکاسی با فوکوس و نوردهی دستی را مورد استفاده قرار می دهند، می توانند به راحتی از فیلترهای پولارایز خطی استفاده کنند. همچنین فیلترهای خطی نیز از قیمت کمتری در مقایسه با فیلترهای مدور برخوردارند.

قدرت کاهندگی فیلترهای پولارایز به دو عامل بستگی دارد. یکی از عوامل نحوه قرارگیری فیلتر بر روی لنز است و عامل دیگر موقعیت فیلتر نسبت به خورشید است. در هنگام چرخاندن این نوع فیلتر بر روی لنز، ناحیه تاریک و روشن با هم جابه جا می شوند که همین امر موجب می گردد تا نور عبوری از لنز کم و یا زیاد شود. همین ویژگی کمک می کند تا عکاس بتواند میزان کنتراست تصویر را به صورت مناسب تنظیم کند.

فیلتر تعادل رنگ

همانگونه که حتما می دانید، نور مرئی از طیف وسیعی از رنگ ها تشکیل شده است که در هنگام عکاسی مجبور هستید تا تعادل رنگ سفید یا White Balance دوربین عکاسی را برای ثبت صحیح رنگ آبی که در نور روز وجود دارد و یا رنگ نارنجی مایل به قرمز را تنظیم کنید که در اینگونه مواقع فیلترهای تعادل رنگ برای اصلاح رنگ نورهایی که درون عکس به طور متفاوت ثبت می شوند، مورد استفاده قرار می گیرند. برای مثال، نور روز سرد است که همین امر موجب می گردد تا آبی به نظر برسد و همچنین نور نارنجی که در لامپ های تنگستن وجود دارد مایل به رنگ قرمز می باشد که استفاده از فیلترهای اصلاح رنگ در این مواقع به عکاس کمک می کند تا این رنگ ها را به صورتی طبیعی  تر در عکس ها به ثبت برسانند. البته ذکر این نکته نیز لازم است که، امروزه به دلیل توسعه نرم افزارهایی مانند فتوشاپ، استفاده از این نوع فیلترها مرسوم نیست. اما همچنان برخی از عکاسان این فیلترها را برای ایجاد جلوه هایی هنری، مورد استفاده قرار می دهند.

فیلتر کاهنده نور یا (ND -Neutral Density)

فیلترهای کاهنده که با نام فیلترهای ND نیز شناخته می شوند، به صورت گزینشی نور را از خود عبور می دهند، این نوع فیلترها تمام طیف نور ورودی به لنز دوربین را کاهش می دهند. استفاده از این نوع فیلتر به عکاسان کمک می کند تا سرعت شات را به میزان مورد نیازشان کاهش دهند. اما بدون استفاده از این نوع فیلتر، کاهش سرعت شات عملا غیر ممکن است، حتی اگر ایزو را رو حداقل میزان خود و دیافراگم را نیز روی حداکثر میزان خود قرار دهید، همچنان موفق به مهار نور نخواهید شد.

همچنین در مواقعی که نیاز است تا عمق میدان نور را به میزان قابل توجهی کاهش دهید، استفاده از این فیلترها بسیار مؤثر است. مثلاً در یک عصر آفتابی و روشن در نظر دارید تا با استفاده از لنز F/1.2 عکاسی کنید. واضح است که این لنز از نوع دیافراگم باز است که همین امر به کاهش عمق میدان نور در عکس کمک می کند به گونه ای که می توان روی یک سوژه بر روی پس زمینه فوکوس کرد و پشت سر آن را محو نمود. اما نکته ای که از اهمیت بالایی برخوردار است، این است که استفاده این این لنز که دیافراگم باز است، بدون همراه داشتن یک فیلتر کاهنده بسیار دشوار و در برخی موارد ممکن است غیرممکن باشد. در صورتی که ایزو را روی عدد 100 و یا حتی 50 نیز قرار دهید، به دلیل دیافراگم باز بودن این نوع لنز، نور بسیار زیادی را از خود عبور خواهد داد و همین امر موجب می گردد تا تصویر ثبت شده بسیار پر نور باشد. در جهت رفع این مشکل استفاده از فیلتر کاهنده بسیار کاربردی است و نور وردی به لنز را مقداری کاهش می دهد و با استفاده از این نوع فیلترها می توانیn با هر دیافراگمی عکاسی کنید.

ذکر این نکته نیز ضروری است که تمامی فیلترهای ND به یک مقدار مشخصی کاهندگی ندارند و در انواع گوناگونی به بازار عرضه می شوند و بر اساس اعدادی که میزان کاهندگی آن ها را نشان می دهد از یکدیگر متمایز میگردند. به عنوان نمونه می توان از فیلتر کاهنده 3 استپی نام برد! این جمله به این معناست که، این فیلتر به میزان 3استپ، شدت نور را کاهش می دهد. این نوع فیلترها معمولاً از 1 تا 15 درجه بندی می شوند.

فیلتر مدرج کاهنده نور (Graduated Neutral Density)

استفاده از فیلترهای ND زمانی مناسب است که لازم است تا همه نور ورودی به لنز دوربین کاهش پیدا کند. اما در مواقعی که نیاز است تا نور سوژه ای که از آن در حال عکاسی هستید کاهش پیدا کند، باید فیلترهای مدرج کاهنده را مورد استفاده قرار دهید.

همانطور که از نام این نوع فیلترها مشخص است، این نوع فیلترها فقط بخشی از نور ورودی به لنز دوربین در محدوده های خاصی را کاهش می دهند. مثلاً در مواقعی که سوژه عکاسی یک کوه است و زاویه تابش خورشید به آن به گونه ای است که بخشی از کوه بسیار پر نور و بخشی دیگر نور کمتری دارد، اگر دوربین را در مقابل بخش پر نور قرار دهید، بخشی که از نور کمتری برخوردار است، تاریک خواهد شد و اگر دوربین را در مقابل قسمتی که از نور کمتری برخوردار است قرار دهید بخشی که نور بیشتری دارد، پر نور تر خواهد شد و ممکن است به رنگ سفید درآید. در این مواقع استفاده از فیلتر مدرجی که بخش بالایی آن تاریک و بخش پایین آن روشن است، مشکل به وجود آمده را برطرف خواهد کرد.

فیلتر فوکوس ملایم

فیلتر فوکوس ملایم یا (SF) از شارپ بودن و یا وضوح تصویر می کاهد، البته این کار به مقداری انجام می شود که قابل توجه نیست. از این فیلترها اغلب در عکاسی از چهره افراد استفاده می شود. این فیلتر به دلیل قابلیت پخش کنندگی که دارد، کمک می کند تا قسمتی از پوست که شرایط مناسبی ندارد با آن قسمت از پوست که از شرایط بهتری برخوردار است ادغام شود و در نهایت پوست فرد بهتر نشان داده شود. همچنین از این فیلتر برای عکاسی از مناظر و یا آثار باستانی هم می توان استفاده نمود. این فیلترها از بافت نرمی برخوردارند که همین امر سبب می شود تا وضح تصویر مقداری کاهش پیدا کند.

فیلترهای رنگی

برای عکاسی به صورت سیاه و سفید، فیلترهایی موجود است که مسیر عبور طیف خاصی از نورها را سد می کنند تا نمای تک رنگ در تصویر ثبت شده ایجاد شود. این نوع فیلترها که با نام Color Correction و یا CC نیز شناخته می شوند شامل رنگ هایی از جمله سیاه و سفید، فیروزه ای، ارغوانی، زرد، قرمز، سبز و آبی هستند. هر کدام از این فیلترها با در نظر گرفتن رنگی که دارند، می توانند رنگ های درون عکس را نیز چند درصد افزایش دهند و برای اصلاح تراز رنگ منابع نوری نامنظم یا ناسازگار بسیار مناسب هستند. با توجه به پیشرفت های نرم افزاری نیاز استفاده از فیلترهای CC مقدار زیادی کاهش یافته است، اما همچنان برخی عکاسان در هنگام عکاسی همچنان این فیلترها را مورد استفاده قرار می دهند.

.
منابع:

.https://negahshop.com
.https://www.yjc.ir