یکی از تجهیزات مهم و ضروری برای حفظ سلامت انسانها در جامعه ماسک تنفسی میباشد. همان طور که میدانید بیشتر بیماریهایی که انسان به آنها مبتلا میشود، از طریق باکتری و ویروس از راه مجاری تنفسی مانند بینی و دهان وارد بدن انسان میشود. یکی از راههایی که میتواند جلوی آلوده شدن به این باکتریها و ویروسها را بگیرد، استفاده از ماسک تنفسی است. البته به شرطی که از ماسک مناسب استفاده کنید و آن را درست روی صورت خود قرار دهید. اندازه ویروسها نسبت به باکتریها اندکی کوچکتر است بنابراین یک ماسک تنفسی معمولی نمیتواند جلوی آلوده شدن به ویروس را بگیرد و فقط قادر به دفع باکتریها میباشد.
منظور از ماسک تنفسی چیست و چه کاربردی دارد؟
ماسک در واقع یک پوشش است که بینی دهان و چانه شما را به خوبی پوشش میدهد. ماسک معمولا به وسیله تعدادی کش روی صورت فیکس میشود. ماسک به گونهای طرحی شده که فقط اجازه عبور هوا به داخل بینی و دهان را میدهد و سایر ذرات موجود در هوا مانند گرد و غبار، باکتریها و ویروسها را به خود جذب میکند و اجازه عبور آنها به مجاری تنفسی شما را نمیدهد. امروزه ماسکهای مختلفی با کاربردهای مختلف ساخته شدهاند که در ادامه به شما تک تک آنها را معرفی میکنیم.
.
انواع مدلهای ماسک پزشکی:
- ماسک معمولی کشدار: این مدل ماسک برای محافظت یک طرفه در برابر آلودگی به کار میرود. شخصی که مدام سرفه و عطسه میکند، میتواند با استفاده از این ماسک بینی و دهان خود را بپوشاند و ویروس را به اطرافیان خود منتقل نکند. این مدل ماسک به وسیله کش به پشت گوشها روی صورت نصب شده و به خوبی روی صورت چسبیده نمیشود.
- ماسک جراحی سه لایه: این مدل ماسک به وسیله بند روی صورت گره زده میشود و نسبت به ماسکهای مشابه بیشتر روی صورت میچسبد. از ورود خون، ترشحات و ۹۵ درصد باکتریها به بدن جلوگیری میکند. بر اساس تحقیقاتی که صورت گرفته هر فرد صورت خود را در هر ساعت چیزی در حدود ۱۹ تا ۲۳ مرتبه لمس میکند که این ماسک از تماس دست آلوده به دهان و بینی جلوگیری میکند.
- ماسک فیلتردار N95: نوع دیگری از ماسک هستند که به خوبی قسمت زیادی از صورت را پوشش میدهند. این ماسک تقریبا تا ۹۵ درصد از ورود ویروس و ۱۰۰ درصد از وجود باکتری با مجاری تنفسی شما جلوگیری میکند. لازم به ذکر است که افراد عادی بیش از ۴ ساعت نمیتوانند از این ماسک استفاده کنند زیرا به ریهها آسیب وارد میشود. بنابراین اگر با بیمار ارتباط مستقیم دارید، میتوانید از این مدل ماسک استفاده کنید.
- ماسک سه بعدی: همواره یکی از مشکلاتی که افراد موقع پوشیدن ماسک با آن رو به رو هستند و بیشتر به همین علت از ماسک استفاده نمیکنند، نداشتن فرمی زیبا است. ماسک سه بعدی با طراحی زیبا و منحصر به فرد خود علاوه بر زیبایی تا حد زیادی از آلوده شدن شما به ویروس جلوگیری میکنند. این ماسک در طرحها و رنگهای متنوع در بازار موجود است که شما میتوانید به دلخواه آن را با لباس خود ست کنید.
از ماسک تنفسی چه مدت میتوان استفاده کرد؟
به طور کلی از ماسکهای معمولی به مدت ۲ ساعت و برای ماسکهای فیلتردار یا همان N95 میتوان به مدت ۸ ساعت استفاده نمود. البته به شرطی که ماسک فرم و حالت خود را از دست ندهد و به خوبی روی صورت چسبیده شود. در صورتی که ماسک فرم خود را از دست بدهد و احساس کنید از کنارهها نفس میدهد و یا با خون و آلودگی عفونی شده باشد، باید بلافاصله آن را تعویض نمائید.
آیا با زدن ماسک میتوان از آلوده شدن به کرونا ویروس جلوگیری کرد؟
بله اگر شما از یک ماسک خوب و استاندارد استفاده کنید و به درستی آن را روی صورت خود نصب کنید تا حد زیادی میتوانید جلوی انتقال این ویروس را بگیرید. زیرا این ویروس بیشتر از طریق قطرات تنفسی فرد آلوده منتقل میشود. یعنی اگر فرد آلوده هنگام عطسه و سرفه از ماسک استفاده کند، جلوی پخش شدن قطرات تنفسی در محیط گرفته میشود.
چه کسانی نیاز به استفاده از ماسک دارند؟
به طور کلی به علت اینکه خیلی از افراد ناقل بدون علامت هستند و میتوانند ویروس را به دیگران منتقل کنند باید تمام افراد جامعه از ماسک استفاده کنند. کسانی هم که علائم شبیه سرماخوردگی دارند به هیچ عنوان نباید از منزل خارج شوند تا چرخه این بیماری به طور کلی متوقف شود. حتی شما با زدن ویروس هم تا پایان چرخه اپیدمی باید از ماسک استفاده کنید.
چه نوع ماسکی برای حفظ سلامتی مفید است؟
به طور کلی هر ماسکی میتواند از شما در برابر بیماری محافظت کند، البته به شرط اینکه فاصله گذاری اجتماعی را رعایت کنید. اگر شما با فرد آلودهای در تماس نیستید، نیاز به استفاده از ماسک فیلتر دار نیست و یک ماسک عادی هم کفایت میکند به شرط اینکه به خوبی صوری صورت چسبیده شود. اگر با فرد آلوده در تماس هستید، بهتر است یک ماسک فیلتر دار را استفاده کنید. ماسک فیلتردار برای فرد آلوده به ویروس پیشنهاد نمیشود زیرا به راحتی ویروس را منتقل میکند.
مزایای استفاده از ماسک تنفسی:
- از ورود گرد و غبار دود و ریزگردها به دستگاه تنفسی شما جلوگیری میکند، همان طور که میدانید علت بیشتر سرطانهای ریه بعد از سیگار آلودگی هوا میباشد.
- خیلی از بیماریها از طریق باکتری منتقل میشوند، ماسک میتواند جلوی آلوده شدن و منتشر کردن بیماریهای باکتریائی را بگیرد.
- منشا بسیاری از بیماریهای خطرناک و کشنده، ویروس است، مانند: آنفولانزا، سارس، کرونا و بیماری کشنده نیپا که از طریق ویروس منتقل میشود.ماسک میتواند جلوی انتقال ویروس را بگیرد و از شما محافظت کند.
- شغلهایی هستند مانند جوشکاری که بعد از جوش زدن گاز سمی و سرطانزا تولید میکنند، استفاده از ماسک میتواند مانع انتقال این گازهای سمی به ریه شما شود. همچنین نجارها موقع برش زدن میتوانند با ماسک مانع از ورود ریزگردها به درون ریه شوند.
- رنگ کارهای ساختمان و خودرو که برای رنگ کردن از پیستوله استفاده میکنند، معمولا مواد شیمیاییخطرناک مانند، تونر و رنگ را در هوا پراکنده میکنند. استفاده از ماسک جلوی ورود این مواد به ریه را میگیرد.
.
نکات مهم هنگام خرید ماسک پزشکی:
- قیمت ماسک: یکی از فاکتورهای مهم هنگام خرید ماسک قیمت آن میباشد. هیچ گاه نباید از یک ماسک دست دوز ارزان انتظار داشت که جلوی آلوده شده شما به ویروس را بگیرد. قیمت ماسکهای خوب و استاندارد معمولا بالاتر از یک ماسک معمولی است. پس با خرید ماسکهای ارزان خداحافظی کنید زیرا از شما محافظت نخواهند کرد.
- نوع ماسک: انتخاب نوع ماسک بستگی به محلی دارد که در آن نیاز به استفاده از ماسک دارید. برای نانوایی سوپر مارکت و جاهایی که فاصله گذاری را میتوان رعایت کرد و هوا به خوبی جریان دارد یک ماسک معمولی کفایت میکند. اما برای اداره و جاهای شلوغ باید از ماسک جراحی سه لایه استفاده کنید. اگر با فرد مشکوک در تماس هستید یا از بیمار آلوده به ویروس نگهداری میکنید، بهتر است از ماسک فیلتردار استفاده کنید.
- جنس ماسک: جنس ماسک باید از پارچه مخصوص آغشته به مواد نانو باشد تا توان دریافت باکتریها و ویروسها را داشته باشد. هیچ گاه یک ماسک مامان دوز یا پارچهای از شما محافظت نمیکند. در کل ماسک شما باید سه لایه محافظ داشته باشد که هر یک از لایهها جلوی ورود یک ماده خاص و باکتری و ویروس را بگیرد. ماسکهای دست دوز فقط برای محکم کردن ماسک طبی مناسب هستند. هیچ وقت به خاطر زیبایی از ماسک استفاده نکنید.
- فیلتردار یا معمولی: اینکه ماسک شما فیلتردار باشد یا معمولی بستگی به نوع استفاده و مکانی دارد که قرار است ماسک را در آنجا استفاده کنید. اگر ماسک را برای مراجعه به پزشک و مکانهای شلوغ مانند مترو و اتوبوس میخواهید توصیه میکنم ماسک فیلتردار را انتخاب کنید. زیرا استفاده بیشتر از ۸ ساعت از این ماسک به ریههای شما آسیب وارد میکند. اما اگر ماسک را برای فضای باز مثل نانوایی و پیاده روی میخواهید و قرار است مدت زیادی از ماسک خود استفاده کنید، ماسک معمولی برای شما مناسبتر است.
- برند ماسک: همیشه برندهای معروف و شناخته شده بازار را خریداری کنید، این محصولات معمولا کیفیت بالایی دارند. تجربه هم ثابت کرده تا زمانی که برندهائ معروف و شناخته شده وجود دارند که از قبل امتحان خود را پس دادهاند، نباید به سراغ خرید برندهای بینام و نشان رفت زیرا به احتمال زیاد، استاندارد نبوده و تاییدیه وزارت بهداشت را ندارند. شما با خرید این محصولات سلامت خود و اطرافیان را به خطر میاندازید.
- از فروشگاه معتبر خرید کنید: روزانه حجم زیادی جنس تقلبی وارد بازار میشود که از نظر شکل ظاهری مشابه ماسک اصلی و استاندارد هستند و تنها راه تشخیص آنها از یکدیگر داشتن مهارت و تجربه بالا در این زمینه است. پس برای خرید ماسک اصل و استاندارد همیشه ماسک را از فروشگاه کارای پزشکی یا داروخانه خریداری کنید. زیرا روی این مراکز نظارت کافی وجود دارد و امکان تقلبی بودن آنها خیلی کم است.
چند نکته در مورد استفاده از ماسک:
- همیشه ماسک را کامل باز کنید تا بیشتر فضای صورت یعنی بینی را تا زیر چشمها و دهان را تا زیر چانه شما پوشش دهد.
- یک عدد فلز در قسمت بینی ماسک قرار داده میشود، کار این فلز این است که با اندازه فرم بینی شما روی صورت محکم شود و ویروس از کنارهها وارد ماسک نشود.
- اگر ماسک شما به خوبی روی صورت چسبیده نمیشود، کشهای کنار آن را گره بزنید تا محکمتر روی صورت شما قرار بگیرد اگر با این کار نتیجهای حاصل نشد، حتما یک ماسک دیگر برای فیکس شدن روی آن قرار دهید.
- تمام ویروسها و باکتریها روی ماسک قرار میگیرد، پس اگر دست شما با ماسک برخورد کند باید آن را با آب و صابون شستشو دهید. هرگز ماسک خود را شستشو ندهید، فراموش نکنید که ماسک یک وسیله یکبار مصرف است.
- هیچ وقت ماسک خود را روی زمین رها نکنید زیرا آلودگی به محیط پخش میشود و دیگران را آلوده میکنید. همیشه ماسک خود را درون کیسه فریزر قرار داده گره بزنید و درون سطل زباله قرار دهید.
.
منابع:
. https://kimik.ir